De verkoop van warmtepompen en warmtepompboilers in België kende in het eerste semester van 2023 een opmerkelijke groei van 140%. InfoWarmtePomp.be, een initiatief van Belgische producenten en verdelers van warmtepompen, stelt vast dat maar liefst 1 op de 4 warmtegeneratoren die vandaag in ons land geplaatst wordt, een warmtepomp is.

De Vlaamse Regering heeft vorige vrijdag (16 juni 2023) op voorstel van Vlaams minister van energie Zuhal Demir beslist de verhoogde steun voor lucht-water en hybride warmtepompen te verlengen voor aanvragen tot eind 2025. Initieel was gepland de steun na 1 januari 2024 opnieuw te doen dalen. Sinds 1 oktober 2022 kwamen al meer dan 6.300 premie-aanvragen voor een warmtepomp binnen in het loket van Mijn VerbouwPremie, dat in totaliteit al meer dan 100.000 aanvragen te verwerken kreeg.

ATTB, de Belgische vereniging van leveranciers van verwarmingsmateriaal, kijkt - net als de rest van de wereld - terug op een heel bewogen jaar 2022. De invasie van Rusland in Oekraïne zorgde voor een ongekende opstoot van de energieprijzen en een versnelde afbouw van onze afhankelijkheid van (vooral Russisch) gas en olie.
De transitie naar meer hernieuwbare energie kreeg hierdoor een enorme boost, maar om aan de Europese ambities te kunnen beantwoorden hebben we dringend nood aan een stabiel, inspirerend en regelgevend kader voor 20 jaar.

Door de hoge gasprijzen en de stimuli van de overheid om over te stappen naar hernieuwbare energie zitten warmtepompen in de lift. De Belgische vereniging van verwarmingsfabrikanten en -importeurs ATTB en warmtepompassociatie WPAC noteerden het voorbije half jaar een stijging van 200% in de verkoop. Warmtepompen van het type lucht/lucht worden helaas nog miskend als energiebesparende verwarmingsoplossing, ondanks hun sterk potentieel in renovatie. Ze brengen soms de duurzame uitkomst waar andere types warmtepompen moeilijk haalbaar zijn.

De Vlaamse regering heeft beslist om de subsidies voor thuisbatterijen volgend jaar versneld stop te zetten voor installaties met een keuringsattest van na 31 maart 2023. Experten en ook Test-Aankoop kaartten eerder al aan dat de premie niet helpt én thuisbatterijen sowieso niet in veel gezinssituaties rendabel zijn. Anderzijds beslist de regering harder in te zetten op de thermische opslag van warmte in een warmtepompboiler. De steun daarvoor wordt verdubbeld. “De middelen die vrijkomen zetten we zo efficiënter in voor het ondersteunen van de investering in een warmtepompboiler voor het opwekken van sanitair warm water, een ‘thermische’ batterij, wat het energieverbruik enorm kan verlagen”, zegt Vlaams minister van Energie Zuhal Demir.

Met de tijdelijke btw-verlaging van 21% naar 6% die onlangs werd ingevoerd en de betere premievoorwaarden in de 3 gewesten (mijn Verbouwpremie in Vlaanderen, Renolution in Brussel en een tijdelijke afschaffing van de verplichte energieaudit in Wallonië) wordt het nog interessanter om voor eind volgende jaar voor een warmtepomp, warmtepompboiler of zonneboiler te kiezen.

De combinatie van PV-panelen en een elektrische warmtepomp helpen huishoudens futureproof door de energiecrisis te komen. Niet alleen is de terugverdientijd sterk verminderd door de stijgende energieprijzen, bovendien gaat het om een duurzame keuze die een fossielvrije toekomst mogelijk maakt. De zorgvuldige installatie door een vakman en bijgevolg een slimme sturing van je energievraag en -aanbod zijn cruciaal. Vandaag wordt zo goed als elke nieuwe woning uitgerust met PV-panelen. Een kwart combineert dit met een geothermische of vooral lucht-water warmtepomp. Ook bij renovatie biedt dit een optimale oplossing om het energielabel A te verkrijgen. Uit een recente enquête blijkt dat bouwprofessionals momenteel vooral in nieuwbouw en in mindere mate bij renovatie warmtepompen voorzien.

De voorbije maanden zijn de energieprijzen dramatisch gestegen. Al hoopt ieders portemonnee op het tegengestelde, het zit er dik in dat de stijging zich in 2022 nog verder zal zetten. Op lange termijn hebben we maar één optie: ons verbruik drastisch naar beneden halen. Dat kunnen we door te besparen op één van de grootste slokoppen van ons energiebudget: de verwarming van ons sanitair water. Een warmtepompboiler benut tot 75% de energie van de lucht en een zonneboiler tot 60% de energie van de zon. Zo kan je je sanitair water een flink stuk goedkoper verwarmen. Als je nu een oude elektrische boiler hebt, loopt de besparing op tot meer dan 1.000 euro per jaar.

Heel wat Vlamingen beginnen in deze periode hun bouw- en renovatieprojecten voor te bereiden. Met de derde golf van de mediacampagne Mee met de stroom – die vandaag van start gaat - wil het VEKA gebouweigenaars sensibiliseren om met een ruime blik op de toekomst hun verwarmingssysteem te bekijken. Zo niet riskeren ze (opnieuw) twintig tot vijfentwintig jaar hoge verwarmingskosten en een veel te hoge CO2-uitstoot. Het klimaat kan zo lang niet wachten.

Vandaag vinden we het normaal dat we centrale verwarming in huis hebben. En steeds meer mensen kiezen ervoor die verwarming te koppelen aan een warmtepomp als meest efficiënte toepassing van hernieuwbare energie. Beide technieken zijn nu evidenties en algemeen aanvaard, maar in historisch perspectief zijn ze – de warmtepomp al wat meer dan de centrale verwarming – eigenlijk van heel recente datum. Het verwarmen van onze gebouwen heeft al een hele evolutie achter de rug.